Εάλω η πόλις

Πεντακόσια εξήντα χρόνια πέρασαν από την αποφράδα εκείνη μέρα, που φρικιαστικότερη κραυγή δεν ακούστηκε σε πόλη ανθρώπου « Εάλω η Πόλις». 29 Μαΐου του 1453 η μέρα που καθόρισε το τέλος του Μεσαιωνικού Ελληνισμού, που κράτησε για χίλια διακόσια χρόνια και ίδρυσε ο Μέγας Κωνσταντίνος. Η Βασιλεύουσα, η Πόλη των Αγίων και των Αυτοκρατόρων, πέρασε υπό την κατοχή των Οθωμανών βαρβάρων. Από τότε άρχισε η Τουρκοκρατία. Μέρα πένθους αλλά και μέρα μνήμης για τον απανταχού Ελληνισμό, και όμως η αμάθεια και η λησμονιά έχει σκεπάσει την ελληνική μνήμη με αποτέλεσμα να κινδυνεύουμε σε εθνικό ξεπεσμό και γενικώς προάγουμε μια αρνητική εικόνα σε ότι αφορά τα «Εθνικά θέματα».

Το πρώτο πλήγμα για την Βυζαντινή Αυτοκρατορία ήταν το 1204, και το χτύπημα καταφέρθηκε από την Δύση, τους Σταυροφόρους της Δ’ Σταυροφορίας. Μετά την Άλωση του 1204 η Αυτοκρατορία βρέθηκε εξαντλημένη οικονομικά, διχασμένη θρησκευτικά σε ενωτικούς και ανθενωτικούς και περιορισμένη εδαφικά. Σε αυτή την κρίσιμη στιγμή βρέθηκε σωτήρας της Βασιλεύουσας και αντάξιος των προγόνων του ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος.

Όταν ο σουλτάνος Μωάμεθ Β’, επικεφαλής του οθωμανικού στρατού, του έκανε πρόταση να παραδώσει την Πόλη έδωσε σθεναρή απάντηση: «Το την πόλιν σοι δούναι ούτ’ εμού, ούτε των αυτήν οικούντων. Κοινή γαρ γνώμη πάντες αυτοπροαιρέτως αποθανούμεν και ου φεισόμεθα της ζωής ημών». Η πολιορκεία άρχισε στις 7 Απριλίου έως τις 29 Μαΐου 1453. Ο Κωνσταντίνος δεν πολέμησε για να νικήσει αλλά για να μην παραδώσει την τιμή της Βασιλεύουσας, γιατί οι Έλληνες ποτέ δεν παρέδιδαν τα όπλα αμαχητί. Έτσι και τότε παρέμεινε άγρυπνος φρουρός και ακαταπόνητος. Σκοτώθηκε στην Πύλη του Ρωμανού αλλά στην ψυχή του λαού παρέμεινε αθάνατος, σύμβολο και ακούραστος πολεμιστής. Το γένος μας δεν δέχτηκε το ζυγό της δουλείας, δεν συμβιβάστηκε πότε με τον κατακτητή και δεν συνθηκολόγησε. Σε κάθε ευκαιρία με όλα τα μέσα που διέθετε και με όλη του την ψυχή έπαιρνε τα όπλα για να ανακτήσει την ελευθερία του και την τιμή του. Ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος έμεινε στις μνήμες των Ελλήνων με τον μύθο του «Μαρμαρωμένου Βασιλιά».

Σήμερα θυμόμαστε την Άλωση, διαβάζουμε τους θρήνους και τους θρύλους συγκινιόμαστε και διδασκόμαστε, διότι αυτή είναι η αξία της ιστορικής μνήμης. Επί δεκαετίες τώρα επιχειρείται η διάβρωση της ταυτότητάς μας και της ιστορίας του γένους μας, όμως πρέπει να θυμόμαστε «Η Ιστορία εκδικείται αυτούς που την αγνοούν» . Πρέπει να θυμόμαστε γιατί μέσα από αυτή την τραγική φάση της ένδοξης ιστορίας μας διαφαίνεται η Ελληνική Διάρκεια που μέσα από το πέρασμα των χρόνων η αξίες του Ελληνισμού παραμένουν ακλόνητες κα αγωνιζόμαστε για την Πίστη, την Πατρίδα και την Οικογένεια. Αυτό μας διδάσκει μέσα από την ομιλία του και ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος στις 28 Μαΐου πριν από την τελική επίθεση των Οθωμανών. Πρέπει να θυμόμαστε γιατί τα γεγονότα γύρο από την άλωση μας δείχνουν την πολύτιμη συμβολή της Ορθοδόξου εκκλησίας μας στην επιβίωση του γένους μας. Θυμόμαστε την άλωση διότι μας διδάσκει πως όταν οι λίγοι αποφασίσουν να αντισταθούν μπορεί στις μάχες να ηττηθούν την συγκεκριμένη στιγμή, όμως σε βάθος χρόνου κερδίζουν. Μέσα από τις συμφορές βρίσκουμε την αυτοσυνειδησία μας και ακόμη και σήμερα που περνάμε χαλεπούς καιρούς και κινδυνεύει η πατρίδα μας και η εθνική μας αξιοπρέπεια αυτό είναι που χρειαζόμαστε.

«Η πόλις εάλω! Αλλοίμονον, όμως, αν την αφήσωμεν να αλωθεί εντός μας» (Καθ. Ν. Τωμαδάκης).

Γραφείο Τύπου

Π.Ε.Ο.Φ. Θεσσαλονίκης