Άκρως επικίνδυνες και σκόπιμες οι δηλώσεις του βουλευτή του ανθελληνικού ΣΥΡΙΖΑ, Γιάννη Τσιρώνη, που ανέφερε ότι γεωγραφικά, το Καστελλόριζο δεν ανήκει στο Αιγαίο. Ο κ. Τσιρώνης δεν αποσκοπεί, βεβαίως, στη «γεωγραφική διαφώτιση» του ελληνικού λαού και επιτρέπει με τον τρόπο αυτό τις οποιεσδήποτε διεκδικήσεις της Τουρκίας εις βάρος του ελληνικού νησιού. Συγκεκριμένα, σε πρωινή εκπομπή επισήμανε: «Το ελληνικό, ελληνικότατο Καστελλόριζο δεν είναι στο Αιγαίο. Γεωγραφικά δεν είναι στο Αιγαίο τι να κάνουμε τώρα. Είναι στην ανατολική Μεσόγειο. Δεν είναι στο Αιγαίο. Το Αιγαίο είναι μια θάλασσα που φτάνει μέχρι την Κω και την Ρόδο».
Προτού αναλυθεί η σημαντικότητα της γεωγραφικής θέσης του Καστελλόριζου για τα γεωπολιτικά συμφέροντα της Τουρκίας, αξίζει να αναφερθούν τα δικαιώματα που κάθε νησί μπορεί να διαθέτει, όσον αφορά την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη και την Υφαλοκρηπίδα. Σύμφωνα με το Άρθρο 121 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θαλάσσης, όλα τα νησιά διαθέτουν ΑΟΖ, ενώ η ΑΟΖ και η Υφαλοκρηπίδα ενός νησιού καθορίζονται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που καθορίζονται και για τις ηπειρωτικές περιοχές. Σχετικά με την ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα αξίζει να σημειωθεί πως:
- Η υφαλοκρηπίδα είναι γεωλογικός και νομικός όρος, ενώ η ΑΟΖ νομικός όρος που επινοήθηκε από τα κράτη που δεν είχαν υφαλοκρηπίδα.
- Η ΑΟΖ αποτελεί μία θαλάσσια ζώνη εντός της οποίας το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα (όχι πλήρη κυριαρχία), όσον αφορά την εξερεύνηση, τη διαχείριση και την εκμετάλλευση των θαλάσσιων πόρων. Αντίστοιχα κυριαρχικά δικαιώματα ασκεί το κράτος και στην υφαλοκρηπίδα, η οποία αποτελείται από τον βυθό και το υπέδαφος.
- Η ΑΟΖ εκτείνεται ως 200 ναυτικά μίλια από τις ακτές του παράκτιου κράτους. Η υφαλοκρηπίδα εκτείνεται επίσης μέχρι 200 ν.μ., ωστόσο εάν υπάρχει δυνατότητα εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων σε μεγαλύτερο βάθος εκτείνεται μέχρι το βάθος εκείνο.
- Οι δύο θαλάσσιες ζώνες καθορίζονται με την φυσική ακτογραμμή. Είναι η γραμμή ( η ακτογραμμή του κράτους) από την οποία υπολογίζονται τα ανώτατα όρια των θαλάσσιων ζωνών. Επίσης μπορούν να καθοριστούν με την ευθεία γραμμή βάσης, η οποία δεν πρέπει να παρεκκλίνει από την ακτογραμμή σε μεγάλο βαθμό. Όταν τα κράτη έχουν αντικείμενες ή παρακείμενες ακτές, συνεπάγεται η επικάλυψη των θαλάσσιων ζωνών. Τα κράτη για να τις οριοθετήσουν προσφεύγουν στην μέθοδο της μέσης γραμμής και σπανιότερα στην αρχή της ευθυδικίας.
Η οριοθέτηση της ΑΟΖ με την Τουρκία είναι το μεγάλο εθνικό πρόβλημα για το οποίο το Καστελλόριζο αντιμετωπίζει καθημερινά τις τουρκικές προκλήσεις. Για τις χώρες με παρακείμενες ακτές χρησιμοποιείται η αρχή με εθιμική ισχύ της «μέσης γραμμής», σύμφωνα με τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου (Άρθρο 74, παρ. 1). Παρόλα αυτά, η Τουρκία απορρίπτει την αρχή αυτή, επικαλούμενη «ειδικές περιστάσεις». Επομένως, προτείνει οριοθέτηση με βάση την αρχή της «ευθυδικίας» και της «αναλογικότητας».
Σχετικά με τη γεωστρατηγική σημασία του Καστελλόριζου, είναι γεγονός ότι, εφόσον συμπεριληφθεί το σύμπλεγμα στην ελληνική ΑΟΖ, αυτή θα συνορεύει με την κυπριακή και αιγυπτιακή αντίστοιχη. Το πιθανό ενδεχόμενο συμμαχίας Ελλάδας – Κύπρου – Αιγύπτου στο θέμα της ΑΟΖ θα επιφέρει τεράστιο πλήγμα στην Τουρκία, που θα χάσει την ισχύ της σε Αιγαίο και Μεσόγειο. Με άλλα λόγια, το Καστελλόριζο αποτελεί το «κλειδί» για την ανακήρυξη μιας τέτοιας ΑΟΖ, που θα ενισχύει τις σχέσεις των τριών χωρών σε βάρος της Τουρκίας. Έτσι, προχωρώντας σε προκλητικές ενέργειες, οι Τούρκοι επιθυμούν την απόσχιση του συμπλέγματος από την ελληνική ΑΟΖ.
Είναι γνωστές οι διεκδικήσεις της Τουρκίας σε βάρος του Καστελλόριζου και γενικότερα των νησιών του Αιγαίου, για τα οποία επαναφέρει συνεχώς το ζήτημα της Υφαλοκρηπίδας. Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς της Τουρκίας, τα νησιά αυτά δεν διαθέτουν υφαλοκρηπίδα, διότι επικάθονται σε αυτήν της Ανατολίας. Σημειώνεται ότι η ΑΟΖ, ως οικονομική και όχι γεωλογική έννοια, όπως προαναφέρθηκε, δικαιώνει και ισχυροποιεί νομικά την Ελλάδα, όσον αφορά τα νησιά, καθόσον εξασθενεί το επιχείρημα αυτό της Τουρκίας. Όμως, με βάση την αρχή της «αναλογικότητας» που αυτή επικαλείται, ισχυρίζεται ότι το μέγεθος του συμπλέγματος Καστελλόριζου δεν επιτρέπει ίσα δικαιώματα με την ηπειρωτική Τουρκία, δεδομένης της πολλαπλάσιας σε μέγεθος ακτογραμμής.
Ως στόχος της Τουρκίας, φαίνεται να έχει τεθεί η χάραξη κοινών θαλάσσιων συνόρων με την Αίγυπτο, με τέτοιον τρόπο που θα αποκόπτεται κάθε σύνδεση μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου. Για να επιτευχθεί αυτό, έχει υιοθετήσει ως επίσημη θέση της την αμφισβήτηση της υφαλοκρηπίδας των νησιών του Αιγαίου. Άλλωστε, η Τουρκία μας έχει συνηθίσει στη χρήση πολιτικών και όχι νομικών επιχειρημάτων για την εφαρμογή της επεκτατικής της πολιτικής.
Η επιθυμητή από την πλευρά μας ανακήρυξη κοινής ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου, που θα ενισχύσει το Ενιαίο Αμυντικό Δόγμα, φαίνεται να μην αποτελεί τον μόνο κίνδυνο για την Τουρκία. Προ ολίγων ημερών, πραγματοποιήθηκε η 6η Τριμερής Σύνοδος Κορυφής Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ, όπου παρευρέθηκε, επίσης, και ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ. Μεταξύ άλλων, φαίνεται να συζητήθηκε για ακόμα μια φορά η κατασκευή του αγωγού EastMed, που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από την Ανατολική Μεσόγειο στην Ευρώπη. Η συνεργασία των τριών χωρών στον ενεργειακό τομέα, πρόκειται να ισχυροποιήσει σημαντικά τη θέση τους έναντι στο τουρκικό κράτος που επικαλείται τα δικαιώματά του στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο, εξέφρασε τη στήριξη των Αμερικανών για την εν λόγω συνεργασία, αφού «θα βελτιώσει την ασφάλεια και την ευημερία ακόμη περισσότερο ανάμεσα στα κράτη μας», όπως σημείωσε. Πρόσθεσε, επίσης, ότι «Δυνάμεις όπως το Ιράν, η Ρωσία και η Κίνα προσπαθούν να επεκταθούν στην Ανατολή όσο και στη Δύση. Πιστεύουμε ότι οι ΗΠΑ, το Ισραήλ, η Κύπρος και η Ελλάδα είναι συνεργάτες-κλειδιά στην ασφάλεια και την ευημερία». Η παρουσία του Αμερικανού εκπροσώπου αποσκοπεί, βεβαίως, στην αποτροπή οποιασδήποτε ρωσικής επιρροής στην περιοχή, όπως ανέφερε, άλλωστε, ρητά στις δηλώσεις του. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε επόμενη φάση, Ελλάδα – Κύπρος – Ισραήλ και ΗΠΑ ενδεχομένως να συνεργαστούν και με Αίγυπτο.
Σε περίπτωση συμμαχίας μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ και Αιγύπτου τόσο στο θέμα της ΑΟΖ, όσο και στον ενεργειακό τομέα, η ισχύς της Τουρκίας θα πληγεί ανεπανόρθωτα. Δεδομένων των πιο πάνω εξελίξεων, αλλά και της απαθούς στάσης από την πλευρά της Ελληνικής Κυβερνήσεως, η Τουρκία προχωρά σε προκλητικές ενέργειες σε βάρος του Ελληνικού Έθνους, προσπαθώντας, έτσι, να κυριαρχήσει σε Μεσόγειο και Αιγαίο. Σε μια τέτοια εποχή, οποιεσδήποτε δηλώσεις που ευνοούν την επεκτατική πολιτική της Τουρκίας δεν μπορούν να είναι αποδεκτές. Παρόλα αυτά δεν περιμέναμε κάτι καλύτερο από τον βουλευτή ενός εθνομηδενιστικού κόμματος.
Το Καστελλόριζο βρίσκεται σε μια γεωστρατηγικής σημασίας περιοχή που ισχυροποιεί την ελληνική κυριαρχία. Βρίσκεται στο νησιωτικό σύμπλεγμα των Δωδεκανήσων, τα οποία βρίσκονται στο Αιγαίο. Οπότε, οποιαδήποτε δήλωση αντιβαίνει σε αυτό το γεγονός αποτελεί αναληθής. Η διατήρηση της ελληνικότητάς του πρέπει να αποτελεί Εθνικό ζήτημα υψίστης σημασίας, την ίδια στιγμή που τα νησιά του Αιγαίου διεκδικούνται από το αυταρχικό τουρκικό κράτος. Στα πλαίσια του Ενιαίου Αμυντικού Δόγματος μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου, επιβάλλεται να στηριχθεί οποιαδήποτε προσπάθεια ανακήρυξης κοινής ΑΟΖ. Μια ισχυρή Ελλάδα θα μπορέσει να αντιμετωπίσει επιτυχώς τις τουρκικές επιδιώξεις που πλήττουν το Έθνος μας. Επομένως, οι δηλώσεις του κ. Τσιρώνη είναι τουλάχιστον κατάπτυστες. Το γεγονός ότι το Καστελλόριζο ανήκει στο Αιγαίο δεν μπορεί να αμφισβητηθεί από ΚΑΝΕΝΑΝ. Ανήκει στο Αιγαίο, όπως και όλα τα ελληνικότατα νησιά του που αμφισβητεί η Τουρκία. Τέτοιες δηλώσεις δεν επιτυγχάνουν τίποτα άλλο πέρα από την απόδοση περισσοτέρων αφορμών στην Τουρκία για περαιτέρω διεκδικήσεις.
Γραφείο Τύπου
Π.Ε.Ο.Φ. Θεσσαλονίκης
Π.Ε.Ο.Φ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 