Αίμα στην Αθήνα για το Κυπριακό

Στις 9 Μαΐου 1956, χιλιάδες κόσμου συγκεντρώθηκαν στην Πλατεία Ομονοίας για να καταδικάσουν τα σκληρά μέτρα του Άγγλου κυβερνήτη Χάρντινγκ στην Κύπρο. Ο Μακάριος βρισκόταν εξόριστος στις Σεϋχέλλες, ο Εθνικοαπελευθερωτικός Αγώνας της Ε.Ο.Κ.Α στη Μεγαλόνησο συνεχιζόταν και την επομένη ήταν προγραμματισμένη από τις κατοχικές αρχές η εκτέλεση των αγωνιστών, Μιχαλάκη Καραολή και Ανδρέα Δημητρίου. Την Ελλάδα κυβερνούσε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής. Το συλλαλητήριο διοργάνωσε η Πανελλήνια Επιτροπή Ενώσεως Κύπρου (ΠΕΕΚ) με ομιλητή τον πρόεδρό της, Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Δωρόθεο.

Οι διαδηλωτές ζητούσαν την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Μετά το πέρας του συλλαλητηρίου, οι συγκεντρωμένοι θέλησαν να οδεύσουν προς τη Βρετανική Πρεσβεία στο Κολωνάκι, παρά τις προτροπές του Προκαθημένου της Ελλαδικής Εκκλησίας να διαλυθούν. Πλησίον της Πλατείας Κλαυθμώνος, η Αστυνομία τους εμπόδισε με αποτέλεσμα να ξεσπάσουν ταραχές. Τα επεισόδια γενικεύτηκαν στο κέντρο της Αθήνας, με τα όργανα της τάξης να ανοίγουν πυρ κατά των διαδηλωτών.

Ο αστυνομικός διευθυντής Αριστείδης Παπαδόπουλος απομονώθηκε και κακοποιήθηκε από τους διαδηλωτές. Τραυματίστηκε σοβαρά και περιήλθε σε αφασία. Στην οδό Δραγατσανίου, λόγω του ότι είχαν στηθεί οδοφράγματα, η σύγκρουση ήταν ιδιαίτερα σφοδρή, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους τρεις διαδηλωτές: Ευάγγελος Γεροντής (28 ετών), Ιωάννης Κωνσταντόπουλος (21 ετών), Φραγκίσκος Νικολάου (23 ετών), καθώς και ο αστυφύλακας Κώστας Γιαννακούρης, που πέθανε στο νοσοκομείο. Στα νοσοκομεία μεταφέρθηκαν 265 τραυματίες, 165 από σφαίρες αστυνομικών και 100 με μώλωπες από χτυπήματα. Η κατάσταση γρήγορα εκτονώθηκε, αλλά ήταν σαφές ότι ο ελληνικός λαός απαιτούσε ενεργητικότερη εξωτερική πολιτική για το Κυπριακό.

Άλλωστε δεν ήταν ένα μεμονωμένο περιστατικό το συλλαλητήριο της Αθήνας. Στις αντίστοιχες εκδηλώσεις διαμαρτυρίας που πραγματοποιήθηκαν στη Θεσσαλονίκη τραυματίστηκαν 118 πρόσωπα, από τα οποία οι 34 ήταν φοιτητές και μαθητές, και οι 84 χωροφύλακες και στρατιώτες, ενώ το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο ανέστειλε τη λειτουργία του για πέντε μέρες. Από τα τέλη του 1940, το ελληνικό φοιτητικό κίνημα ρίχτηκε σε τεράστιους αγώνες για την υποστήριξη του προαιώνιου πόθου των Ελλήνων της Κύπρου για Ένωση.

Τα πανεπιστήμια είχαν μετατραπεί σε προμαχώνες ακούραστης ηθικής προπαρασκευής για ένα αγώνα από τους φοιτητές, που τελικά άρχισε στην Κύπρο. Ειδικά το Ελληνικό φοιτητικό κίνημα της Θεσσαλονίκης αποτέλεσε τον πιο ένθερμο υποστηριχτή του αλύτρωτου πόθου. Σημαντικό ρόλο έπαιξε και ο ακούραστος αγώνας του Κυριακού Μάτση, ως φοιτητής της Γεωπονικής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, που με τους φλογερούς του λόγους και ενημερώσεις ωθούσε τους φοιτητές να σταθούν δίπλα στους αδελφούς τους Κυπρίους. Πολλές φορές η Αγγλική πρεσβεία και προξενεία σε όλη την Ελλάδα αποτέλεσαν στόχους φοιτητών λόγω των βάρβαρων και απάνθρωπων μεθόδων που χρησιμοποιούσαν για την καταστολή και διάλυση της Ε.Ο.Κ.Α.

Δεν ήξεραν όμως ότι το πνεύμα του Αγώνα ήταν πολύ πιο δυνατό από ανθρώπινες ανάγκες για να μπορέσουν να το σταματήσουν. Ήταν ένας πόθος που πέρα από την ανθρώπινη φύση των αγωνιστών τους ώθησε στο να μεγαλουργήσουν και αυτό χάρη στο ότι ο Ελληνισμός ήταν ενωμένος πνευματικά.

Γραφείο Τύπου
Π.Ε.Ο.Φ Θεσσαλονίκης